Adrien Laplanche fietst al 25 jaar rond in Grand Paris en kreeg het idee om een kaart te maken die je zowel op de fiets als lopend optimaal kunt gebruiken in Grand Paris. Een andere manier om je het gebied eigen te maken.

Hoe kwam u op het idee om een kaart te ontwerpen van Parijs en omgeving die zich richt op fietstoerisme en toertochten ?

drien Laplanche: Net als alle inwoners van de voorsteden nam ik een Openbaar Vervoer abonnement toen ik aan de universiteit ging studeren. Maar na een maand ruilde ik de metro in voor de fiets, omdat ik geen zin meer had in de drukte van de spits en vooral in steeds maar hetzelfde eentonige landschap van de RER, de lokale trein. Op de fiets krijg je een totaal andere indruk van de omgeving. Aan het einde van de jaren 1990 waren we maar met heel weinig die elke dag op de fiets stapten.
Bedenk wel dat fietsen tot aan 1999 zelfs verboden was op de busbanen! In 2008 werden de 30 km/h zones ingesteld, waardoor fietsers daar ook in de andere richting konden rijden. Toen ben ik op het idee gekomen dat de oude wegen van Parijs, in tegenstelling tot het netwerk van boulevards, een goed transportsysteem vormden, afgeschermd van het autoverkeer omdat er minder snel wordt gereden. Deze trajecten zijn goed bekend bij historici, architecten, stedenbouwkundigen en ook bij Parijzenaars zelf. Maar deze wegen zijn genegeerd door de politiek omdat men liever fietspaden wilde aanleggen langs de grote verkeersaders.

Er worden tegenwoordig steeds meer voorzieningen voor fietsers aangelegd. Hoe kan je je kaart daarvoor gebruiken?

De fiets betekent voor mij vrijheid! Vrijheid die je niet terugvindt als je op het afgeschermde deel van de Boulevard Sébastopol achter elkaar aan rijdt. In feite bestaan er twee verkeerssystemen in Parijs, die over elkaar heen liggen, en niemand heeft het over die tweede voor duurzaam vervoer, die oude wegen waarvan sommige dwars door Parijs heengaan terwijl andere om de oude stadswallen heen lopen.
Die blijven niet alleen hun belang houden voor het vervoer per fiets maar sluiten ook prachtig aan bij veel interessant erfgoed. Om te beginnen heb ik een kaartje getekend van mijn wijk en toen, zoals het een goede inwoner van de buitenwijken betaamt, zei ik tegen mezelf dat ik niet kon stoppen bij de grens van Parijs zelf. Ik heb dus de kaart uitgebreid tot een straal van 40 km rond Parijs, van het natuurpark van Vexin (Val d’Oise/Yvelines) tot Rambouillet (Yvelines) via Ermenonville (Oise), Brie-Comte-Robert (Seine-et-Marne) en Verneuil-l’Étang (Seine-et-Marne).

Wat zijn de bijzondere aspecten aan de kaart die je hebt bedacht?

Normaal gesproken worden gebieden op kaarten weergegeven vanuit het oogpunt van de automobilist: je ziet als eerste de grote verkeersaders en daarna pas de rest. Deze kaart heeft een tegenovergestelde manier van kijken naar het gebied Wat je het eerste ziet zijn de stille routes: het is een kaart die gestuurd wordt door het duurzame vervoer. De topografie - oftewel het reliëf - wordt weergegeven , maar ook belangwekkende architectuur van vroeger en nu. Ik wilde een portret schetsen van de regio en van zijn erfgoed. Deze benadering van de buitenwijken is nog niet bekend. In Parijs, maar ook in alle steden en alle dorpen, ligt een een netwerk van uiterst logische, historische wegen die je rechtstreeks naar de bezienswaardigheden leiden. Deze wegen benutten is een manier om je daadwerkelijk te interesseren voor de gebieden die je doorkruist.

Heeft je project ook een politieke dimensie?

Zeker, want terwijl ik erg opgetogen ben over de ontwikkelingen op fiets-gebied, is het zonde om zoveel fietspaden aan te leggen op wegen die ontworpen zijn als een verbinding, een verplaatsing van één punt naar een ander, op wegen die de fietser beperken tot enkel die verplaatsing. Door de fiets te nemen kun je eerst en vooral afstand nemen van het net van verkeerswegen en de levende omgeving terugvinden door je tegelijk bewust te worden van ons erfgoed, van onze geschiedenis.

Samengesteld door Joséphine Lebard / Enlarge Your Paris
Grand Paris cyclable - ©Jérômine Derigny pour Enlarge your Paris - francilienne-velo-8