Als je ooit in Frankrijk hebt gewerkt, heb je waarschijnlijk een overvloed aan hoogopgeleide ingenieurs opgemerkt die in verschillende sectoren werken, van luchtvaart tot auto's en duurzaamheidstechnologie. Frankrijk heeft namelijk het hoogste aantal afgestudeerde ingenieurs binnen de EU, nog meer dan Duitsland en het Verenigd Koninkrijk.
Maar wat maakt Frankrijk, en met name de regio Parijs, tot een powerhouse voor techniek binnen Europa? Er zijn een paar factoren die bijdragen aan deze diepe pool van technisch talent, waarvan je sommige niet zo voor de hand liggen:
Reden #1: psychologie. Geert Hofstede, de Nederlandse sociaalpsycholoog, legt de Franse liefde voor techniek uit door te wijzen op het belang van regels en wetten in de Franse cultuur. Op basis van zijn ranglijst Onzekerheidsvermijding scoren Frankrijk, en Europa in het algemeen, hoog, wat betekent dat verrassingen en veranderingen over het algemeen ongewenst zijn, omdat er geen regels bestaan om daarmee om te gaan. Dit betekent dat de Fransen minder geneigd zijn tot het soort extreme risicovolle innovatie dat we in de VS zien. Aan de andere kant blinkt Frankrijk uit in veel technische aspecten van het bedrijfsleven, zoals engineering, omdat er hier duidelijke regels en stappen zijn die gevolgd moeten worden.
Reden #2: een overvloed aan technische scholen in Frankrijk. Er zijn 145 elite-ingenieurscholen in Frankrijk, waaronder ongeveer 75 universiteiten die hier in de Parijse regio ingenieurs opleiden. Grandes Ecoles (elite-universiteiten waarvoor een toelatingsexamen moet worden afgelegd) en openbare universiteiten zoals Ecole Polytechnique, Paris-Sud, ESIPE en EIDD zijn allemaal gegroepeerd in de regio, en veel van hen bieden een curriculum en universitaire graden in het Engels. Deze universiteiten zijn ook buiten Frankrijk bekend, mede dankzij hun Nobelprijswinnende medewerkers (ENS heeft het grootste aantal Nobelprijswinnaars ter wereld opgeleid). In 2017 hebben iets meer dan 40.000 studenten zich ingeschreven op technische scholen, evenveel als het aantal studenten voor de businessprogramma’s. Techniek is duidelijk een populair carrièrepad onder de jonge en groeiende Franse bevolking.
Reden #3: Afgestudeerden hoeven ook niet ver te zoeken voor een baan: de meeste van de bovenstaande universiteiten zijn gegroepeerd in het zuiden van Parijs, in het cluster Parijs-Saclay. Daar bevinden zich ook laboratoria en onderzoekscentra voor grote luchtvaart- en automotivebedrijven (Airbus, Thales, Mercedes-Benz, Renault) en andere technologiebedrijven (Nokia, Dassault). Deze Parijse regio droeg bij aan de spectaculaire 19,74 MILJARD euro die in 2016 aan R&D werd besteed, wat gemakkelijk het hoogste binnen Europa is. Andere clusters zoals ASTech, Cosmetic Valley, Mov’eo en Medicen, die actief zijn op het gebied van respectievelijk luchtvaart, cosmetica, transport en gezondheidszorg, hebben duizenden onderzoekers in dienst en ontvangen honderden miljoenen euro’s aan financiering.
Door dit soort technische clusters heeft de regio Parijs het hoogste aantal R&D-werknemers in heel Europa: 162,000, waarvan 115,000 onderzoekers. Dat is ruim twee keer zoveel als in Groot-Londen (60.000) en Stuttgart (73.000) en Boven-Beieren (74.000), in 2016.
Dankzij een unieke combinatie van cultuur, onderwijs en zakelijke mogelijkheden zijn Frankrijk en de regio Parijs toonaangevend op het gebied van techniek en R&D binnen Europa.